Skarpetka też jest ważna. Jak wybrać skarpety dla dziecka?

Sezon jesienno-zimowy zbliża się wielkimi krokami. Pewnie zastanawiasz się jakie buciki wybrać dla swojego dziecka. Czy powinny być elastyczne czy może jednak sztywniejsze? Czy wysokie czy niskie. Lepiej wiązane, a może zapinane? 

Jednak oprócz zmiany butów pamiętaj o tym, aby odpowiednio dobrać skarpetki do stopy dziecka. Niewiele osób zwraca uwagę na skarpetki, myśląc że to tylko skarpetka i skupia uwagę jedynie na bucikach. A jednak, zadbanie o odpowiednio dobrane skarpetki, i to nie tylko pod względem rozmiaru, może zapewnić dziecku większy komfort w poruszaniu się i zadbać o zdrowszy rozwój jego stóp.

We wczesnym wieku dziecięcym stopa jest bardzo ruchliwa, zwłaszcza palce. W miarę postępującej przewagi funkcji statycznej nad dynamiczną, sytuacja ta ulega zmianie.  Wykonywanie stale ruchów stopą i palcami jest treningiem dla mięśni stopy i przygotowuje ją do późniejszych wysiłków statycznych. Dlatego też wszelkie krępowanie stóp dziecka śpioszkami czy półśpioszkami ze zintegrowanymi zaokrąglonymi, ciasnymi stopkami, wąskimi skarpetami, rajstopami czy obuwiem ogranicza naturalny rozwój stóp, działając na nie szkodliwie [1].

Skarpetki dla dzieci - na co zwrócić uwagę?

Skoro już wiesz, że skarpetki są ważnym elementem, pewnie zastanawiasz się na co powinieneś zwrócić szczególną uwagę.

Odpowiedni rozmiar - w tym przypadku unikaj skarpetek zbyt ciasnych, szczególnie w palcach, które mogą ograniczać krążenie krwi lub doprowadzić do podkurczania paluszków z czym często rodzice zgłaszają się do gabinetu fizjoterapeuty. Z kolei skarpetki zbyt duże mogą powodować otarcia i pęcherze oraz nieustannie zsuwać się ze stopy dziecka. Pamiętaj, że nie zawsze rozmiar podany na opakowaniu skarpetek będzie odpowiedni. Dlatego podobnie jak przy bucikach warto zmierzyć stopę miarką i w ten sposób znaleźć odpowiedni rozmiar skarpetki. 

Nie za ciasny ściągacz - podobnie jak wyżej, zbyt ciasny ściągacz może powodować zaburzenia w przepływie krwi, dlatego szukając skarpetek dla dziecka wybieraj bezuciskowe. Co więcej, jeśli Twoje dziecko ma wrażliwe stopy czy problemy sensoryczne, to właśnie skarpety bezuciskowe, a do tego bezszwowe  pomogą mu uniknąć dyskomfortu.

Dobry skład - szukając skarpet warto postawić na te, które mają wysoką zawartość naturalnych, oddychających materiałów, takich jak np. bawełna, bambus, wełna merino czy konopie. Dla niemowląt najlepiej wybrać te miękkie i delikatne. W przypadku wrażliwej skóry zastosuj hipoalergiczne skarpetki z materiałów organicznych i certyfikowanych.

Bosa Stópka radzi: wełna i bambus mają właściwości antybakteryjne, przeciwgrzybicze i antyzapachowe. Poza tym, charakteryzują się wysoką oddychalnością i właściwościami odprowadzania wilgoci, pozostawiając na stopach uczucie suchości. Podobne właściwości mają skarpetki konopne - są antybakteryjne, antyzapachowe, antygrzybiczne, wysoce oddychające i odprowadzające wilgoć. Dodatkowo ich włókna są najmocniejsze wśród włókien roślinnych, zatem najtrwalsze, a w trakcie noszenia objawia się to mikromasażem stóp, który działa relaksacyjnie.

Grubość - gdy nadchodzi zima, wybierając skarpetki postaw na takie, które nie będą powodować dyskomfortu w połączeniu z obuwiem. Zbyt małe buty i dość grube skarpetki mogą powodować np. zaciskanie paluszków, co sprzyja rozwojowi wad stop.  Ponadto takie połączenie może spowodować zaburzenia prawidłowego chodu doprowadzając np. do częstszego potykania się.

Bosa Stópka radzi: dobierając buty ocieplane, pamiętaj o zwiększeniu zapasu na długość i na szerokość. Sugerowane zapasy u dzieci to 5-7mm na długość na pierwsze kroki, a u chodzących dzieci to 9-12mm. Na szerokość niezależnie od umiejętności dodawaj 2-5mm - w ocieplanych butach stosuj większe zapasy odpowiednio 7mm i 11-12mm na długość i 4-5mm na szerokość.

Dobrane do aktywności - jeśli Twoje dziecko uprawia sport, zwróć uwagę, aby jego skarpetki były oddychające i odpowiednio amortyzujące. Skarpetki sportowe często mają dodatkową wyściółkę w strategicznych miejscach np. na pięcie czy przodostopiu. Czasami też występują skarpety kompresyjne, oferujące dodatkowe wsparcie i amortyzację dla stóp i łydek, szczególnie podczas biegania. 

Właściwie dobrane skarpetki sprawią, że Twoje dziecko będzie odczuwało większy komfort podczas treningów. Swoboda ruchów stopy, w stawie skokowym i palców zapewnia prawidłowy rozwój mięśni sklepienia stóp i decyduje o ich sprawności, wydolności, ergonomii chodu [2].

Jak dobrze wiemy, stopa najlepiej rozwija się na boso. Jednak zmiana pogody i temperatury poniekąd zmusza nas do doboru odpowiednich skarpetek i butów. 

Przygotowując się do nowego sezonu, w pierwszej kolejności, przejrzyj szafę Twojego dziecka i sprawdź, które skarpetki będą nadal pasować na kolejny sezon.

Skarpetki pięciopalczaste, na jeden palec, anatomiczne?

Skarpety pięciopalczaste są popularne wśród osób, które cenią sobie komfort i swobodę ruchu palców stopy. Sprawdzą się szczególnie u tych, którzy borykają się z problemami np. częstymi pęcherzami czy odciskami, ponieważ dzięki oddzieleniu każdego palca ograniczony jest kontakt skóra do skóry. Mogą również wspierać lepszą cyrkulację krwi. Zwiększają też czucie stopy co ułatwia jej funkcjonowanie oraz doświadczanie podczas różnych aktywności. Można je spotkać także w wersji z podziałem na lewą i prawą, gdzie widoczne jest miejsce na paluch.

Dla małych dzieci łatwiejsze w użytkowaniu, a na pewnym etapie w samodzielnym zakładaniu, będą skarpetki na jeden palec, które często kojarzone są z japonkami, ponieważ mają tylko jedną oddzielną kieszeń na paluch, zatem istotne jest zakładanie lewą skarpetkę na lewą stopę, a prawą na prawą.

Anatomiczne skarpetki są uszyte w kształcie odpowiadającym kształtowi stopy, czyli również mają podział na lewą prawą. Takie skarpetki od wewnętrznej strony stopy są najdłuższe z myślą o paluchu, który u większości osób jest najdłuższym palcem u stopy. Są one przede wszystkim o wiele szersze w palcach niż zwykłe skarpetki, a ich anatomiczny kształt dodatkowo pozwala na swobodne rozłożenie i pracę palcami podczas chodzenia.

Skarpetki z grzechotkami? 

Świetny pomysł! Stanowią nie lada zabawę dla dziecka, które podczas unoszenia nóżek wydają dźwięk stymulując zmysł słuchu. Dodatkowo wpływają na zmysł wzroku dzięki różnorodnym kolorom, czy zmysł dotyku zachęcając dziecko do łapania grzechotek, a co za tym idzie - stópek. 

Zabawy ze skarpetkami-grzechotkami są bardzo dobrym ćwiczeniem do wzmacniania mięśni brzucha, koordynacji ręka-stopa czy oko-stopa. Nie nadają się jednak do codziennego użytku, szczególnie, gdy dziecko uczy się pełzać, raczkować czy stawiać pierwsze kroki.

Skarpetki antypoślizgowe?

Są jednym z rozwiązań chroniących przed poślizgnięciem i przewróceniem. Dziecko, zaczynając od etapu raczkowania, powoli zaczyna przechodzić do pozycji pionowych próbując wstawać przy meblach, chodząc bokiem czy robiąc pierwsze kroki, pokonuje niesamowitą drogę i robi ogromny skok w rozwoju. Z czasem pierwsze kroki zamieniają się w szybki bieg. Maluch podczas wszystkich nowych umiejętności doskonali zdolność utrzymywania równowagi. Skarpety mogą stanowić pomoc w jej utrzymaniu szczególnie, jeśli w domu jest dużo śliskich nawierzchni np. paneli, płytek czy parkietu.

Skarpetki supinujące?

Nowością na rynku są skarpetki supinujące - medyczny, certyfikowany produkt polskiej produkcji, dedykowany wsparciu terapii płaskostopia u dzieci. Choć producent zaznacza, że można z nich korzystać profilaktycznie, to słusznie zwraca uwagę, że ruch i aktywność fizyczna są podstawą tej profilaktyki. Należy pamiętać, aby kondycję zdrowotną dziecka konsultować ze specjalistą i samodzielnie nie podejmować decyzji o stosowaniu produktów takich jak wkładki czy właśnie skarpety supinujące, ponieważ do ich stosowania konieczne są wskazania i indywidualne podejście. Jeżeli natomiast istnieją wskazania do terapii, to takie skarpety mogą być jej uzupełnieniem, ale skonsultuj to z fizjoterapeutą.

A co z rajstopami?

Podobnie jak w skarpetkach, zwracajmy uwagę na materiał, z którego wykonane są rajstopy. Przewaga w składzie sztucznych, ograniczających oddychalność materiałów będzie powodowała np. zbyt dużą potliwość, co zdecydowanie zmniejszy komfort noszenia, a co za tym idzie, przyczyni się do powstawania np. nieprzyjemnego zapachu.  Nieodpowiedni rozmiar rajstop, będzie doprowadzał do stałego zsuwania się ich, a dziecko, podciągając rajstopki, będzie jeszcze bardziej zaciskać paluszki u stóp. W konsekwencji nie dość, że dziecko będzie szukać kompensacji w ciele, aby poradzić sobie ze zbyt ciasnymi lub zbyt luźnymi rajstopkami np. poprzez zmianę wzorca chodu, to dodatkowo mogą pojawić się różne deformacje stóp. Zwracajmy uwagę na to czy rajstopy mają płaskie szwy, które nie będą powodować otarć. Dobrze jest też, jeśli mają elastyczną, ale nie uciskającą gumkę w pasie. Wybierając rajstopy dla dziecka pamiętajmy, że ich komfort i zdrowie są najważniejsze. Dobrze dobrane rajstopy nie tylko będą ładnie wyglądać, ale przede wszystkim zapewniają dziecku wygodę przez cały dzień. Jeśli dziecko nosi rajstopki bardzo sporadycznie, to nie powinny stanowić problemu. Jednak jeśli są stałym elementem ubioru, warto zwrócić na nie szczególną uwagę.

Bosa Stópka radzi: podobnie jak w przypadku skarpetek, na rynku dostępne są rajstopki o różnych składach. Wybieraj te, w których składzie przeważają naturalne materiały tj. bawełna, wełna, bambus czy wiskoza. Dobrym wyborem będzie też mieszanka z mikrofibrą, bo choć jest zaliczana do tkanin syntetycznych, to ma właściwości antybakteryjne, przeciwgrzybicze, a także wysoką oddychalność i błyskawicznie oddaje wilgoć na zewnątrz.

Źródła:

1. Kutzner-Kozińska M. (2001), Proces korygowania wad postawy, AWF, Warszawa

2. Chajdas A., Świderska M., Daniszewska B. (2014), Profilaktyka zdrowej stopy małego dziecka – higiena, ćwiczenia i masaż, Pedagogika Rodziny. Family Pedagogy nr 4(3)/2014, ss. 233–248